Odsłonięcie pomnika Jana Kochanowskiego w ogrodach Anne Hathaway’s Cottage i związany z tym mini-festiwal odbędzie się w dniach 25 – 26 czerwca.
Instytut Kultury Polskiej w Londynie wraz z Shakespeare Birthplace Trust, odsłonią pomnik polskiego, renesansowego poety, współczesnego Szekspirowi, Jana Kochanowskiego. Ceremonia odsłonięcia rzeźby będzie miała miejsce w ogrodach Anne Hathaway’s Cottage w Stratford –upon-Avon w sobotę 25 czerwca 2022 roku.
Pomnik autorstwa rzeźbiarza Andrew Lilley zostanie odsłonięty podczas oficjalnej ceremonii, której towarzyszyć będą odbywające się przez cały weekend bezpłatne warsztaty artystyczne, wykłady i występy muzyczne.
W odsłonięciu wezmą udział m.in.: przewodniczący Shakespeare Birthplace Trust, Peter Kyle, burmistrz Stratford, Gill Cleeve, Jego Ekscelencja Ambasador RP Piotr Wilczek oraz dyrektor Instytutu Kultury Polskiej w Londynie, dr Marta de Zuniga.
Pomimo znacznej odległości geograficznej, Wielką Brytanię i Polskę łączą głębokie więzi historyczne, zbudowane na wspólnych wartościach i wspólnym dziedzictwie, wywodzących się z osiągnięć klasycznej starożytności i późniejszych okresów w historii Europy. Te więzy często były wyrażane na wielu płaszczyznach, łącznie z literaturą i sztuką.
Podobnie jak Szekspir dla Wielkiej Brytanii, Jan Kochanowski uchodził za jednego z największych poetów i dramaturgów Polski, a nawet całej słowiańskiej części Europy. Używany przez niego język nie tylko wzbogacił, ale także położył podwaliny pod polską literaturę. Rola Kochanowskiego w kształtowaniu polskich standardów literackich i wpływ na ten region Europy jest nie do przecenienia.
Z tej okazji Shakespeare Birthplace Trust wraz z Instytutem Kultury Polskiej zaplanowały atrakcyjny weekend pełen wydarzeń artystycznych w ramach ShakesPEERS: Celebrating Jan Kochanowski and Poetry, skierowany do gości w każdym wieku. Koncert muzyki z okresu Tudorów na świeżym powietrzu, tworzenie miniaturowych statuetek z gliny, warsztaty kreatywnego pisania i warsztaty tworzenia rzeźb z recyklingu to jedne z wielu specjalnie wyselekcjonowanych atrakcji odbywających się w ogrodach Anne Hathaway’s Cottage przez cały weekend.
Dodatkowo wszyscy zainteresowani życiem i twórczością Jana Kochanowskiego będą mogli w sobotni wieczór uczestniczyć w bezpłatnym wydarzeniu w the Guild Chapel (Chapel Lane, Stratford-upon-Avon CV37 6EP), gdzie znany slawista i tłumacz Charles Kraszewski opowie o związkach twórczości Kochanowskiego i Szekspira, a aktorzy Caroline Faber i Aidan Kelly pod przewodnictwem Jasona Morella, reżysera z Shakespeare’s Globe, zaprezentują teatralny odczyt „Trenów” Kochanowskiego. Wydarzenie zakończy koncert muzyki renesansowej w wykonaniu Despiny Homatidou (klawesyn) i Matthew Nisbet (lutnia).
Pełnen program wydarzeń weekendowych jest dostępny na stronie internetowej: https://bit.ly/ShakesPEERS
Urodzony w rodzinie szlacheckiej Jan Kochanowski studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, a także między 1552 a 1559, na uniwersytecie w Padwie we Włoszech. Poza osiągnięciami wersyfikacyjnymi, Kochanowski z wielkim kunsztem wykorzystywał szereg form literackich, takich jak hymny, pieśni liryczne, fraszki, satyry, przekłady Biblii i inne. Twórczość Kochanowskiego zajmowała równie wyjątkowe miejsce w literaturze słowiańskiej i uważa się, że poeta nie miał sobie równych aż do XIX wieku. Prawdziwy humanista, był jednym z najważniejszych przedstawicieli Renesansu w Europie Środkowo-Wschodniej.
Charles Kraszewski mówi o Kochanowskim:
„W literaturze angielskiej mamy ludzi takich jak Ben Johnson, Szekspir i Christopher Marlowe. Jeśli spojrzeć na Kochanowskiego, ponad gatunek literacki – dramat, jego osoba łączy ich wszystkich”.
Za najsłynniejsze dzieło poety uznawane są wzruszające „Treny”, napisane po śmierci dwuletniej córki Kochanowskiego, Urszuli. Noblista i tłumacz Seamus Heaney napisał, że „Treny” zajmują „tak fundamentalne miejsce w polskiej literaturze, jak sonety Szekspira w języku angielskim”.
Cierpienie i poczucie straty odczuwane przez Kochanowskiego było kluczowe dla rzeźbiarza Andrew Lilley przy projektowaniu pomnika. Po przeczytaniu „Trenów” Lilley stworzył projekt rzeźby inspirowany doświadczeniami poety:
„ W mojej twórczości zawsze staram się opowiedzieć historię, a ta o stracie dziecka bardzo mnie poruszyła. Kochanowski wyraźnie wyraził swój ból i niepokój w odróżnieniu od innych pisarzy tego okresu. Złamał wszelkie przyjęte normy własnej pozycji i roli na dworze. Czułem, jak jego smutek pulsuje gorączkowo w każdym wersecie i uznałem, że moja rzeźba powinna to zobrazować”.
„Głównym celem kompozycji było podkreślenie stanu emocjonalnego poety, gdy stał nad grobem swojej córki. Jednym z najważniejszych momentów w życiu Szekspira była również utrata ukochanego dziecka”.
Stworzona dzięki inicjatywie Instytutu Kultury Polskiej w Londynie oraz Polonię w Warwickshire rzeźba została zaoferowana Shakespeare Birthplace Trust.
Polonia w Warwickshire od lat aktywnie angażuje się w życie kulturowe lokalnej społeczności, zarówno poprzez przyswajanie brytyjskich zwyczajów i tradycji, ale jednocześnie kultywując i wnosząc własne dziedzictwo kulturowe. W tym sensie posąg Kochanowskiego reprezentuje również połączenie obu kultur, ale również chęć zjednoczenia i zrozumienia, do których tak często odnosiły się prace obu dramatopisarzy.
Pomnik będzie reprezentował silne więzi kulturowe, jakie istnieją między Wielką Brytanią a Polską. Jest on także wyrazem przyjaźni i współpracy istniejącej między wspólnotami kulturowymi obydwu krajów.
Pełniący obowiązki dyrektora ds. zaangażowania kulturalnego w Shakespeare Birthplace Trust, Paul Taylor, skomentował:
„Cieszymy się, że nadchdzącym weekendem pełnym wydarzeń oraz poprzez odsłonięcie nowej rzeźby w Ogrodzie Rzeźby przy Anne Hathaway’s Cottage możemy uczcić polskiego poetę Jana Kochanowskiego.
Jako organizacja charytatywna, której celem jest popularyzacja Szekspira na całym świecie, z dumą celebrujemy i dzielimy się kontaktami z innymi wielkimi pisarzami, takimi jak Kochanowski, skutecznie tworząc globalne miejsce spotkań kulturalnych, w którym ludzie mogą się spotykać jako społeczność, aby odkrywać twórcze idee literackie.
Przez lata współpracowaliśmy z naszymi przyjaciółmi z Instytutu Kultury Polskiej przy wielu wydarzeniach i działaniach i czekamy na przyszłą współpracę, zarówno z nimi jak i z polską społecznością w Stratford-upon-Avon i okolicach”.
Miło będzie nam już wkrótce powitać was wszystkich w Anne Hathaway’s Cottage”.
Dyrektor Instytutu Kultury Polskiej dr Marta de Zuniga powiedziała:
„Bardzo cieszymy się z odsłonięcia wykonanego z brązu posągu polskiego poety doby Renesansu Jana Kochanowskiego w Stratford-upon-Avon. Zarówno Warwickshire, jak i Stratford mają dużą polską społeczność, a zatem, przedstawiając rówieśnika Szekspira – Kochanowskego podkreśli to kulturowe i historyczne więzi między Polską a Wielką Brytanią oraz przyjaźń i współpracę, jaka istnieje między społecznościami kulturowymi naszych krajów”
Burmistrz Stratford upon Avon, Gill Cleeve, powiedziała:
„Urodzony 34 lata przed Szekspirem, Jan Kochanowski uważany jest za współczesnego Williamowi Szekspirowi, obaj poeci i ich twórczość wywarli trwały wpływ na język i literaturę polską i angielską. Jestem absolutnie zachwycona, że rzeźba Andrew Lilley zagości w Anne Hathaway’s Cottage. Pokazuje to nie tylko więź między tymi dwoma wybitnymi pisarzami, ale także mocne więzi i przyjaźń, jaką mamy z Polonią naszego miasta”.
Małgorzata Librowska z Copernicana CIC skomentował:
„Pomnik Jana Kochanowskiego jest symbolem zakorzenionej polskiej obecności w Kraju Szekspira. Wierzymy, że wzmocni to nasze relacje ze społecznością lokalną, stwarzając możliwości dialogu kulturowego, lepszego poznania i przyjaźni”.
Festiwal odbędzie się w dniach 25-26 czerwca 2022
Anne Hathaway’s Cottage, Stratford-upon-Avon CV37 9HH
The Guild Chapel, Chapel Lane, Stratford-upon-Avon CV37 6EP
Źródło: Instytut Kultury Polskiej
