Polscy naukowcy z Centralnego Szpitala Klinicznego MSWiA nawiązali współpracę z brytyjskim Genomics Programme NHS, odpowiedzialnym za medycynę spersonalizowaną w oparciu o badanie genomu. Co może z takiej współpracy wyniknąć?
Naukowcy i lekarze z Polski i Wielkiej Brytanii spotkali się w Warszawie na pierwszej konferencji pt. Medycyna Genomiczna. Dyskutowali m.in. o sytuacji pacjentów z nowotworami, którzy jako jedni z pierwszych mają szansę doświadczyć, na czym polega medycyna personalizowana, ale również o wyzwaniach na przyszłość.
„Onkologia to jest ta dziedzina, w której medycyna spersonalizowana jest już na wyciągnięcie ręki pacjenta. Wiemy już, że nigdy nie będziemy mieli jednego lekarstwa na wszystkie możliwe nowotwory. Idziemy w kierunku terapii nakierowanych na konkretny nowotwór. I tu się okazuje, że nowotwory, które podobnie wyglądają pod nożem chirurga, mogą mieć bardzo różne mechanizmy molekularne i zmiany genetyczne. I do tych zmian genetycznych należy dostosować leczenie. To już się robi w przypadku nowotworów piersi” – mówił prof. Paweł Golik, genetyk, dyrektor Instytutu Genetyki i Biotechnologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Polscy naukowcy i lekarze nie ukrywają uznania dla modelu finansowania badań genomowych, który wypracowali Brytyjczycy.
15 lat temu Brytyjczycy stworzyli przy NHS osobną komórkę – Genomics Programme finansowaną z pieniędzy publicznych. Polscy genetycy podczas pandemii COVID-19 mieli dostęp do genomowej bazy danych stworzonej w ramach tego programu. Dzięki temu udało się wspólnie z wieloma zespołami z całego świata wskazać wariacje genów zwiększające ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19. W lipcu 2021 r. wyniki pracy zostały opublikowane w „Nature”. Budżet Genomics Programme NHS to 15 miliardów funtów rocznie.
„Wielka Brytania jest liderem w skali światowej, dlatego że udało się tam zastosować kombinację ogromnych środków finansowych z bardzo dobrze przemyślaną, scentralizowaną organizacją. To nie jest tak, że każdy ośrodek działa na własną rękę, tylko NHS (odpowiednik polskiego NFZ) w skali całego kraju koordynuje działania” – powiedział prof. Golik. I dodał: „Wiele krajów znacznie zamożniejszych od Polski nie jest w stanie dorównać takim standardom, ale jesteśmy w stanie współpracować (z naukowcami z Wielkiej Brytanii – PAP). Bardzo cenne jest to, że po obu stronach jest chęć tej współpracy” – podkreślił genetyk.
Dr n. med. Zbigniew J. Król, zastępca dyrektora do spraw klinicznych i naukowych CSK MSWiA w Warszawie również podkreślał rolę współpracy z brytyjskimi genetykami i przekonywał: „Badanie całego genomu ma w sobie wielki potencjał. Brytyjczycy pokazali już na grupie swoich pacjentów, jak duży to potrafi być potencjał diagnostyczny i terapeutyczny. Dzięki zestawieniu informacji z genomu danego człowieka z informacją o tym, jak reagują komórki jego nowotworu na zaproponowane leczenie – jesteśmy w stanie precyzyjniej dostosować nie tylko lek, ale też jego dawkę”.
