Przy okazji lotu drugiego Polaka w kosmos warto przypomnieć sylwetki innych rodaków, zajmujących się astronautyką. Najbardziej znanymi pionierami w tej dziedzinie z polskimi korzeniami są niewątpliwie Konstantin Ciołkowski i Ary Sternfeld.
Konstantin Ciołkowski (ur.1857 Iżewskoje, zm. 1935 Kaługa) był rosyjskim uczonym polskiego pochodzenia. Jest on twórcą modelu teorii ruchu i budowy rakiety kosmicznej. Idee techniczne zaproponowane przez Ciołkowskiego stanowią podstawę działania wszystkich silników rakietowych, rakiet i statków kosmicznych. Ciołkowski wierzył w kolonizację kosmosu.
Ary Sternfeld urodził się w Sieradzu w 1905r w rodzinie żydowskiej. Studiował filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim, a potem kontynuował studia we Francji. W 1932 roku powrócił na krótko do Polski i w tym czasie napisał w Łodzi słynną monografię „Initiation a la Cosmonautique” (Wstęp do Kosmonautyki), która została wspaniale przyjęta we Francji. W wyniku tego w 1934r Sternfeld został przyjęty do Francuskiej Akademii Nauk. Od 1929 roku prowadził korespondencję z Ciołkowskim. W latach trzydziestych wyjechał do ZSRR gdzie kontynuował prace w dziedzinie kosmonautyki i lotów międzyplanetarnych. Zmarł w 1980r w Moskwie. Przez całe życie utrzymywał kontakty z krajem rodzinnym.
Oprócz Ciołkowskiego i Sternfelda działali oczywiście inni polscy entuzjaści lotów kosmicznych – inżynierowie lotnictwa, fizycy, matematycy, których też można uznać za pionierów polskiej astronautyki. Jednym z nich jest na pewno Piotr/Peter Bielkowicz.
Piotr/Peter Bielkowicz (ur. 1 lutego 1902 w Kijowie, zm. 30 września 1993 w Dayton, Ohio) – polski inżynier lotniczy, matematyk i fizyk, uczestnik programu Apollo.
Był synem generała armii carskiej. Podczas pierwszej wojny światowej został wraz z rodziną ewakuowany w głąb Rosji. Przez pewien czas pracował w kopalni węgla. Kilka lat mieszkał z rodzina w Kałudze, gdzie poznał Konstantina Ciołkowskiego, który ‘zaraził go bakcylem’ lotów w kosmos. Po repatriacji do Polski rozpoczął studia na Uniwersytecie Wileńskim. W roku 1930 uzyskał tytuł magistra filozofii w dziedzinie matematyki. Następnie studiował w Paryżu na École Nationale Superieure de l’Aeronautique, gdzie uzyskał w roku 1933 tytuł Ingenieur Civil de l’Aeronautique.
W latach 1933–1939 pracował w Państwowych Zakładach Lotniczych (PZL) na Okęciu w Warszawie. Wykonał obliczenia aerodynamiczne i wytrzymałościowe dla samolotów PZL P.11, PZL P.24 i PZL.37 Łoś.
Na początku II wojny światowej przedostał się do Francji, a po wkroczeniu Niemców dalej pieszo przez Pireneje do Hiszpanii. W czasie próby przedostania się do Gibraltaru był aresztowany przez policję hiszpańską. Od marca 1941 do stycznia 1943 przebywał w obozie koncentracyjnym w Miranda de Ebro. W marcu 1943 na skutek interwencji rządu brytyjskiego został zwolniony i dotarł do Wielkiej Brytanii. W Wielkiej Brytanii pracował w brytyjskim przemyśle lotniczym.
W latach 1947–1951 wykładał na Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie (PUNO) w Londynie. W roku 1951 wyjechał do Stanów Zjednoczonych i rozpoczął wykłady na Brown University (Providence, Rhode Island).
Od 1953 wykładał na Air Force Institute of Technology (Dayton, Ohio) jako Assistant Professor, od 1954 jako Associate Professor i od 1959 jako Professor. Uczestniczył w projektowaniu Modułu księżycowego LM (w ramach programu Apollo) oraz rakiet wielokrotnego użytku (reusable spacecraft). Jako nauczyciel akademicki opracował szereg kursów w wielu dziedzinach związanych z aeronautyką i astronautyką n.p.aerodynamics, flight mechanics, ballistics, space mechanics, spaceflight, celestial mechanics, etc. Jego wykłady w dziedzinie astrodynamiki byly podstawowymi wykładami w programie astronautyki, który zostal wprowadzony w 1968r. Program ten był jednym z pierwszych w USA w tej dziedzinie.
Współpracował też z Allison Division of General Motors i Boeing Aircraft Company przy projektowaniu lądownika księżycowego (LM).
W roku 1972 przeszedł na emeryturę, ale pozostał czynny jako Professor Emeritus of Aeronautical Engineering.
Był autorem wielu publikacji naukowych w dziedzinach aero i astronautyki. Na przykład w latach 1946–1947 opublikował w Aircraft Engineering sześć artykułów pod tytułem „Evolution of Energy in Jet and Rocket Propulsion’.
Peter Bielkowicz
